فوتبال
بازی فوتبال ورزشی است تیمی که در آن دو گروه یازده نفره در مقابل هم بازی میکنند و اغلب آن را پرطرفدارترین ورزش جهان میدانند. این ورزش در زمینی مستطیل شکل با پوشش چمن یا چمن مصنوعی انجام میگیرد که در انتهای عرضی دو ضلع آن دو دروازه قرار داده شدهاست. هدف وارد کردن توپ به دروازهٔ حریف است. دروازهبان تنها کسی است که در این بازی حق دارد از دستها و بازوهای خود برای گرفتن و مهار توپ استفاده کند. دیگر اعضای تیم توپ را اغلب با استفاده از پا و ضربه زدن به آن به گردش درمیآورند، گاه نیز ممکن است از سینه یا سر خود استفاده کنند. هر تیمی که بیشترین گل را به حریف بزند برندهٔ بازی است. اگر بازی در پایان با گلهای برابر پایان پذیرد نتیجه بازی را مساوی اعلام میکنند یا این که بازی به وقت اضافی کشیده میشود و سپس ممکن است ضربات پنالتی تعیینکننده بازی باشد.
قوانین فوتبال مدرن و به شکل امروزی آن در کشور انگلستان وضع شد. نهاد ادارهکننده فوتبال در جهان فیفا نام دارد که اغلب آن را به اختصار فیفا مینامند. معتبرترین مسابقه در این رشته ورزشی جام جهانی فوتبال نام دارد که هر چهار سال یک بار برگزار میشود. این رویداد هنگام برگزاری بینندگان زیادی دارد که شمار آن دو برابر بینندگان بازیهای المپیک تابستانی است.
تاريخ فوتبال
اگرچه اطلاعاتی در مورد ریشه اصلی و حقیقی این ورزش در دست نیست ولی از مطالب جالب و شخصی در مورد تاریخچه آن اطلاع داریم. فوتبال امروزی به تدریج رشد کردهاست ولی گفته میشود که نوعی از آن قبل از مسیح بازی میشد. در چین نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال در ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشت. عکسهای مصریان نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال را نشان میدهد ولی در یونان یک بازی به نام اسپیشکیروز به طرز جالبی به فوتبال امروزی شبیهاست. فوتبال در برزیل از سال ۱۸۹۴ شروع شد. این ورزش به وسیله چارلز میلر برزیلی که اجداد او بریتانیایی بودند به مردم برزیل معرفی شد. در سال ۱۹۷۰ مسابقهای بین ایتالیا و برزیل برگزار شد و هیچ کس تصور نمیکرد که ۸۰۰ میلیون نفر از مردم جهان ناظر بر اجرای مسابقه باشند. امروزه اکثر مردم جهان به فوتبال بیشتر از سایر ورزشها میپردازند.
فوتبال مدرن از کشور بریتانیا سرچشمه گرفتهاست. در ابتدا اختلافات عقیدهای بسیاری میان علاقمندان راگبی و فوتبال وجود داشت زیرا راگبی با دست و فوتبال با پا اجرا میشد. این مسئله در سال ۱۸۶۳ زمانی که طرفداران فوتبال شروع به اجرای این ورزش توسط پاها کردند اتفاق افتاد. گروه دیگر انجمن راگبی را تأسیس کردند و بالاخره در سال ۱۸۷۱ این دو رشته ورزشی کاملاً از یکدیگر جدا شدند. از آن زمان به بعد هر دو رشته پیشرفتهای شایانی نموده و طرفداران بسیاری پیدا کردند. فدراسیون بینالمللی فوتبال در سال ۱۹۰۴ بنیان گزاری شد. این فدراسیون وظیفه دارد که به نحوه اجرای مسابقات نظارت داشته باشد. قوانین فوتبال بدون موافقت و تصویب سایر کشورهای عضو فدراسیون تغییر نمیکند.
اولین مسابقه بینالمللی فوتبال جهان در سال ۱۸۷۲ بین تیمهای انگلیس و اسکاتلند در شهر گلاسگو انجام شد، که با نتیجه صفر-صفر پایان یافت. در سال ۱۹۲۰ بازیکنان فوتبال در مسابقات المپیک بلژیک شرکت کردند و در سال ۱۹۳۰ اولین جام جهانی فوتبال در کشور اروگوئه برگزار شد.
استادیوم همدن پارک [۱] در شهر گلاسگو رکورددار تعداد تماشاچیان در مسابقات فوتبال اروپا است؛ در سال ۱۹۳۷ جمعیتی معادل ۱۴۹٫۵۴۷ نفر در این استادیوم شاهد بُرد ۳ بر ۱ تیم ملی اسکاتلند در مقابل تیم ملی انگلیس بودند.
دروازه بان
در برخی رشته های ورزشی مانند فوتبال، فوتسال، هندبال، واترپلو و هاکی به کسی که برای نگهداری و محافظت از دروازهبان میکوشد و مانع ورود توپ به داخل آن میشود دروازهبان یا گُلِر میگویند.
در فوتبال و فوتسال، دروازهبان تنها بازیکنی است که میتواند از دستانش برای گرفتن توپ استفاده کند.
فيفا
فدراسیون بینالمللی فوتبال (به انگلیسی: Fédération Internationale de Football Association) معروف به فیفا نهاد ادارهکننده مسائل فوتبال در سطح جهان است. محل استقرار این فدراسیون در زوریخ، سوئیس است و رییس آن در حال حاضر سپ بلاتر سوئیسی میباشد.
فیفا مسئول سازماندهی و نظارت بر اکثر تورنمنتهای بینالمللی فوتبال، مخصوصأ جام جهانی فوتبال است که از سال ۱۹۳۰ برگزار میشود. فیفا داری ۲۰۸ عضواست که ۱۶ عضو بیشتر از سازمان ملل و ۳ عضو بیشتر از کمیته بینالمللی المپیک دارد ولی با این حال تعداد اعضای آن در مقایسه با فدراسیون بینالمللی ورزشکاران ۵ عضو کمتر است.
جام جهاني
جام جهانی فیفا (که همچنین با نام جام جهانی فوتبال و یا بطور خلاصه، با نام جام جهانی شناخته میشود)، مسابقات حرفهای فوتبال است که در رده مردان و بین اعضای فدراسیون بینالمللی فوتبال(فیفا) برگزار میشود. این مسابقات از سال ۱۹۳۰ بطور مرتب و هر ۴ سال یکبار برگزار میشود و تنها در سالهای ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ و به علت جنگ جهانی دوم برگزار نشدهاست. قهرمان فعلی این مسابقات، کشور اسپانیاست که در مسابقات سال ۲۰۱۰ قهرمان شد.
در حال حاضر، مسابقات در طی نزدیک به یک ماه و با حضور ۳۲ تیم بعلاوه کشور(های) میزبان برگزار میشود که به این مرحله از مسابقات، معمولا مرحلهی نهایی جام جهانی گفته میشود. تیمها برای ورود به مرحله نهایی جام، در طی ۳ سال قبل از آغاز آن، تلاش کرده و در نهایت به همراه کشور(های) میزبان در این مسابقات حضور پیدا میکنند.
تاکنون ۱۹ جام جهانی برگزار شدهاست و تنها ۸ کشور موفق به فتح این مسابقات شدند که کشور برزیل با ۵ قهرمانی، پرافتخارترین تیم این رقابت هاست. همچنین برزیلیها تنها تیم در دنیا هستند که در تمام ۱۹ دوره رقابتها حضور داشتند. ایتالیا با چهار قهرمانی، دومین تیم پرافتخار دنیاست و آلمان با ۳ قهرمانی، اوروگوئه و آرژانتین با ۲ قهرمانی و کشورهای انگلستان، فرانسه و اسپانیا ۶ کشور دیگری هستند که تجربه کسب عنوان قهرمانی را دارند.
جام جهانی، پربیننده ترین رویداد ورزشی است طوریکه بازی فینال جام جهانی سال ۲۰۰۶ را که در کشور آلمان برگزار شد، ۷۱۵٫۱ میلیون نفر در سرتاسر دنیا بصورت زنده تماشا کردند.[۱]
میزبان ۳ دوره بعدی جام جهانی نیز انتخاب شده که برزیل در سال ۲۰۱۴ میزبان خواهد بود و کشورهای روسیه و قطر به ترتیب در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ میزبان رقابتهای خواهند بود.